In de jaren 60 en 70 was de auto sterk in opkomst. In die jaren groeiden ook de Nederlandse steden sterk en werd de auto het uitgangspunt voor de inrichting van de openbare ruimte. Zo ook in Breda, met bekende voorbeelden als de Grote Markt als parkeerterrein en de demping van de haven om er veertig jaar lang een parkeergarage te huisvesten. Nu, vijftig jaar later, is de trend in het land gekeerd en zet bijna elke stad in op een mobiliteitstransitie. Wat houdt deze trend in, en gaat de gemeente Breda mee in deze ontwikkeling of vaart ze haar eigen koers?
De Bredase coalitie heeft vele ruimtelijke ambities: zo moeten de komende vier jaar zesduizend woningen gebouwd worden of opgenomen zijn in harde plannen, en dat zo veel mogelijk binnen de huidige grenzen van de stad. Daarnaast moet Breda de eerste Europese stad in een groen park worden. Om deze ambities waar te kunnen maken, zal de beperkt beschikbare openbare ruimte opnieuw verdeeld moeten worden tussen de functies groen, wonen, verblijven en verplaatsen.
De gemiddelde auto staat 85 procent van de tijd stil en neemt daarmee ongeveer tien vierkante meters openbare ruimte in beslag. Daarnaast slokken ook de straten veel kostbare vierkante meters ruimte op. Veel provincies en gemeenten zetten daarom in op een mobiliteitstransitie. Inwoners, bezoekers en werknemers worden gestimuleerd om meer gebruik te maken van duurzame vormen van mobiliteit zoals lopen, fietsen, het openbaar vervoer of een van de diverse vormen van deelmobiliteit. Daarnaast wordt het parkeren van de auto ontmoedigd door minder parkeerplaatsen per woning en betaald parkeren. Inwoners worden aangezet om hun (tweede) auto vaker te laten staan en mogelijk zelfs weg te doen, waardoor er minder ruimte nodig is voor de veelal stilstaande auto’s en er meer ruimte beschikbaar komt voor de leefbaarheid in de steden.
Oké, de fiets heeft een plekje weten te veroveren in het Bredase bestuursakkoord, maar lopen (de benenwagen) komt er welgeteld één keer in voor, om over mobiliteitstransitie maar helemaal te zwijgen. Wel staat de mobiliteitsparagraaf bol van autovriendelijke maatregelen als: op plekken waar de parkeerdruk hoog is, kijken we naar mogelijkheden om het aantal parkeerplekken uit te breiden, we verlagen de parkeertarieven in de parkeergarages en op de parkeervelden substantieel, de eerste parkeervergunning wordt gratis en we breiden het gratis kwartiertje parkeren uit naar een half uur. Je kunt je dus afvragen of met de voorgenomen plannen mensen zullen overwegen om vaker hun auto te laten staan of zelfs weg te doen. Daarmee is de kans dat de ambities op het gebied van woningbouw en duurzaamheid gehaald worden op z’n minst twijfelachtig te noemen.
Het Bredase college lijkt met dit bestuursakkoord opnieuw de rode loper uit te rollen voor de auto en daarmee in een heel ander universum te leven dan de rest van Nederland.
De komende vier jaren zal dan ook moeten blijken of de gemeente op tijd inziet dat meer auto niet het antwoord is op de uitdagingen van deze tijd. Zo niet, dan lijkt Breda van de auto weer een heilige koe te maken en qua mobiliteit terug te gaan naar de jaren 70.
foto: Johan van Gurp – BN de Stem – 1986 – Stadsarchief Breda