TERUGBLIK: Woongebouw De Rijp wint BLAStprijs 2023

Woongebouw De Rijp aan de Rijpstraat in Breda, door DAT (De Architectenwerkgroep Tilburg), is door de jury unaniem uitgeroepen als winnaar van de BLAStprijs 2023. Thema van de prijs was dit jaar ‘Het woongebouw’. De sociale huurwoningen in De Rijp zijn bedoeld voor bewoners met en zonder hulpvraag. ‘De Rijp is een duidelijke winnaar. Aan de ambitieuze insteek zijn gedurende het proces geen concessies gedaan; het is echt een voorbeeldproject,’ aldus de jury. Heilig Hartkerk/Heilig Harthof aan de Baronielaan in Breda door Architecten HMV kreeg een eervolle vermelding.

De BLAStprijs, de Bredase prijs voor landschap, architectuur en stedenbouw, is een initiatief van architectuurplatform BLASt, ondersteund door de gemeente Breda. Doel van de prijs is om de ontwikkeling van de ruimtelijke kwaliteit in Breda te stimuleren. De prijs, die dit jaar voor de achtste keer werd uitgereikt, stond in het teken van het woongebouw. De winnaar van de BLAStprijs werd woensdagavond 29 november bekendgemaakt tijdens een feestelijke avond in restaurant Blossem aan de Ettensebaan. De BLAStprijs, die werd uitgereikt door wethouder Arjen van Drunen, bestaat uit een plaquette met een geabstraheerde afbeelding van de Bredase roede, een historisch bouwkundige lengtemaat die uniek was voor de Baronie van Breda. 

Woongebouw
De BLAStprijs staat in 2023 in het teken van het woongebouw. Net als andere steden staat Breda voor de opgave dat er duizenden woningen bij moeten komen om de wooncrisis te lijf te gaan. Maar de woningbouwopgave kan niet simpelweg worden opgelost door nieuwe wijken te bouwen; de bestaande stad biedt kansen en mogelijkheden. De grote vraag naar passende woningen, de veranderende samenstelling van huishoudens en de schaarse ruimte liggen ten grondslag aan de bouw van woongebouwen met gestapelde woningen – zowel nieuw als getransformeerd/gerenoveerd – in de bestaande stad.

Om mee te dingen naar de BLAStprijs moest het woongebouw – gedefinieerd als een (nieuw of gerenoveerd/getransformeerd) complex met meerdere gestapelde woningen – in de afgelopen vijf jaar zijn gerealiseerd en zijn opgeleverd voor november 2023.

Bij de beoordeling is niet alleen een aantrekkelijk ontwerp van belang, maar ook een doordachte inbedding in de omgeving (wijk, straat). Voegt het gebouw iets toe aan de stad? Bovendien is goed opdrachtgeverschap een belangrijk aandachtspunt: welke randvoorwaarden zijn er gecreëerd waarbinnen de architectuur ruimte heeft gekregen.  

Jury
De jury bestond dit jaar uit Evelien van Veen, architect/partner Woonwerk Architecten in Rotterdam, Fieke van den Beuken, project- en gebiedsontwikkelaar bij woningcorporatie Trudo in Eindhoven en Ruben Visser, projectarchitect Studioninedots in Amsterdam. Zij koos unaniem De Rijp tot winnaar. Uit het juryrapport: ‘De Rijp is een duidelijke winnaar. De unieke stedenbouwkundige randvoorwaarde en specifieke doelgroepen zijn op een ingenieuze wijze samengebracht in een helder gebouw. De doordachte, ingetogen architectuur van dit project is zorgvuldig tot in detail doorgevoerd. De jury prijst het initiatief, de ambachtelijke aanpak en de aandacht voor de sociale component. Hier is duidelijk de juiste architect bij de opgave gekozen. De samenwerking van WonenBreburg met de gemeente Breda en diverse zorgorganisaties in deze pilot heeft geresulteerd in iets bijzonders en getuigt van lef. Deze menging van wonen met en zonder zorgbehoefte wordt de toekomst.’ 

Eervolle vermelding
Uit de negentien inzendingen nomineerde de jury vier projecten: behalve De Rijp waren dat Breda Botanique (Parade) door 1meter98 in samenwerking met Delva Landscape Architects, De Hendric (hoek Stationslaan/Terheijdenstraat) door Nouwens Roovers Architectuur en Heilig Harthof/Heilig Hartkerk (Heilig Harthof & Baronielaan 22) door Architecten HMV. Dat laatste project kreeg een eervolle vermelding. De jury: ‘Op tal van plekken in het land wachten kerken op herbestemming; dit project laat overtuigend zien dat transformatie kansen biedt.’

Lees hier het volledige juryrapport

Foto: De Rijp © 2023 DAT